महाराष्ट्रात औरंगाबाद जिल्ह्यात अनेक प्राचीन मंदिरे, ऐतिहासिक वास्तु, जगप्रसिद्ध कोरीव लेण्या आहेत. यात वेरूळचे घृष्णेश्वराचे मंदिर, औरंगाबाद शहरातील औरंगजेब बादशाह ने बांधलेल्या बीबी का मकबऱ्याची भव्य प्राचीन वास्तु, पाणचक्की तसेच अजिंठा वेरूळ येथील जगप्रसिद्ध कोरीव लेण्या आहेत.

अजिंठा, वेरूळ या लेण्याप्रमाणेच समकालीन अजिंठा पर्वतातच खान्देश व मराठवाड्याच्या सरहद्दीवरील घाटनांद्रा ता. सिल्लोड येथील भव्य असे आई भगवती जोगेश्वरी देवीची अतिशय प्राचीन अशी कोरीव लेणी आहे. अतंत्य जाज्वल्य व जागृत साडे तीन शक्तिपीठांपैकी श्री जोगेश्वरी देवी हे आद्य स्वयंभू उपशक्तीपिठं आहे.

औरंगाबाद च्या उत्तरेस ९० कि.मी. अंतरावर असलेल्या अजिंठा डोंगराच्या कुशीत आई जोगेश्वरी देवीचा निवास आहे. इथली हिरवीगार वनराई, पाण्याचे धबधबे, पक्षी, फुलपाखरे, फुले, प्राणी आदी आपले मन मोहित करतात.कुलस्वामिनी जोगेश्वरी देवीच्या लेण्यांचे बांधकाम अतिशय प्राचीन आहे.